Szczerbiec (la espada mellada) – la espada de coronación de los reyes de Polonia
DOI:
https://doi.org/10.3989/gladius.2011.0006Palabras clave:
Siglo XIII, Polonia, Duque Boleslaw el Piadoso, Rey Vladislao, Espada, Insignia de coronación, Arqueometalurgia, Epigrafía, Ornamentos, Cantar de Roland, Durendal, Talismán, Nombres de Dios, Latín, Hebreo, Voces magicaeResumen
Este trabajo presenta los últimos resultados de la investigación sobre la Szczerbiec – la espada de coronación polaca. El examen tecnológico revela que la espada se fabricó a partir de hierro forjado acerado con un contenido de carbono del 0.3-0.6%. La espada recibió tratamiento térmico (templado y revenido) en la hoja por debajo del puño. El examen radiográfico no revela pattern welding o una estructura compuesta. Todo ello demuestra la autenticidad de la espada como una genuina arma medieval y no como una réplica del s. XIX (según se ha propuesto en ocasiones). El pomo y la guarda son de plata cubierta con placas de oro nielado. La combinación de análisis tipológico, estilístico y epigráfico sugiere una fecha de c. 1250 d.C. para la espada. La rica decoración y las inscripciones del puño metálico, así como las inscripciones, sugieren que la espada puede haber sido influida por armas de la esfera cultural mediterránea, y especialmente de la Península Ibérica. Las espadas de Sancho IV de Castilla y León, de Santa Casilda, de Federico II Hohenstaufen, de los Condes de Dreux, y una espada del MAN de Madrid parecen paralelos especialmente relevantes. Es significativa la inscripción Hebrea-Latina en la guarda, que entronca con una tradición de voces magicae de origen hebreo. El primer dueño de la espada fue probablemente Bolesław Pobożny (el Piadoso), Duque de Polonia (fallecido en 1279). Fue para él su hacia el 1293) por el Duque Vladislao Łokietek, futuro rey de Polonia. Fue probablemente el Duque Vladislao quien por primera vez empleó la espada como insignia en la coronación.
Descargas
Citas
Anonymous (1952), Galli Anonymi Cronicae et gesta ducum sive principum Polonorum. Ed. Maleczyski, K. Monumenta Poloniae Historica. Nova series. T. 2. Cracoviae.
Annales Poloniae Maioris (1962). Ed. Kürbis, B. Monumenta Poloniae Historica. Nova series. T. 6. Varsaviae.
Bible of Maciejowski (1975). Ed. by Cockerell, S. C., and J. Plummer. Old Testament Chronica Poloniae Maioris (1970). Ed. Kürbis, B. Monumenta Poloniae Historica. Nova series. T. 8. Varsaviae.
Codex Diplomaticus Maioris Poloniae 1 (984-1287), ed. ebiski, W. et al., Posnaniae Coin Archives. www.coinarchives.com. Keyword: Tripoli. Accessed September 2009.
Dugosz, J. Johanni Dugossi seu Longini canonici Cracoviensis Historiae Polonicae Libri XII. Instruxit Pauli, . I. W Joannis Dugosz Senioris canonici Cracoviensis Opera Omnia. Ed. Przedziecki, A. T. 4: Libri 11-12, Cracoviae 1877; T. 5: Liber 12 (13), Cracoviae 1878.
Dugosz, J. Annales seu Cronicae Incliti Regni Poloniae. Lib. 1-2, ed. Dbrowski, J. et al., Warszawa 1964; Libri 3-4, ed. Budkowa, S. et al., Warszawa 1970; Libri 7-8, ed. Turkowska, D. et al., Warszawa 1975; Liber 9, ed. Budkowa, S. et al., Warszawa 1978; Liber 10, ed. Gawda, S. et al. Warszawa 1985.
Durandus, C. 1237-1296 (1899). The Sacred Vestments. An English Rendering of the Third Book of the ‘Rationale Divinorum Officiorum’ of Durandus, Bishop of Mende. By Rev. T. H. Passmore. London.
Liber fundationis claustri Sancte Marie Virginis in Heinrichow czyli Ksiga Henrykowska (Liber fundationis claustri Sancte Marie Virginis in Heinrichow or the Book of Henryków) (1991). Ed. Pater, J. 2nd ed. Wrocaw.
Petri de Dusburg Chronicon terrae Prussiae (1861). Ed. Töppen, M. Scriptores Rerum Prussicarum 1, 3-219. Leipzig.
Petri Zittaviensis Cronica Aule Regie (1884) Ed. Emler, J. Fontes Rerum Bohemicarum 4. Pragae.
Rocznik maopolski (Annals of Little Poland) (1878). Ed. Bielowski, A. Monumenta Poloniae Historica 3. Lwów.
Rocznik wielkopolski (Annals of Great Poland) (1878) Ed. Bielowski, A. Monumenta Poloniae Historica 3. Lwów.
Song of Roland (1919). Translated by Moncrief, S. Ch., London. Ed. by Killings, D. B. The Online Medieval and Classical Library (1995) http://omacl.org/Roland/.
Turpini Historia Karoli Magni et Rotholandi (1880). Ed. Castets, F. Publications spéciales de la Société pour L’Étude des Langues Romanes. Septiéme Publication. Montpellier.
Vita Sancti Stanislai Cracoviensis episcopi (Vita maior) (1884). Ed. Ktrzyski, W. Monumenta Poloniae Historica 4.
Wincenty called Kadubek (1994). Magistri Vincentii dicta Kadubek Chronica Polonorum. Ed. Plezia, M. Monumenta Poloniae Historica. Nova series. T. 11. Cracoviae. Aleksi, M. (2007). Mediaeval swords from southeastern Europe. Material from 12th to. Askanas, K. Sztuka pocka (Pock art). Pock 1991.
Beaumont, E. de (1878). «Les armures et les armes anciennes au Trocadero.» Gazette des Beaux Arts 18.2, 702-718.
Bochnak, A., Pagaczewski, J. Polskie rzemioso artystyczne wieków rednich (Polish artistic craftsmanship of the Middle Ages). Kraków 1959.
Bohak, G. (2003) «Hebrew, Hebrew Everywhere? Notes on the Interpretation of Voces Magicae.» In Noegel, S., Walker, J., Wheeler, B. (eds) Prayer, Magic and the Stars in the Ancient and Late Antique World. The Magic in History Series. University Park, Pennsylvania, 69-81.
Baraski, M. (2003) «Ksieta i spoeczestwo wobec zjednoczenia Polski na przeomie XIII i XIV wieku» (Dukes and the society versus the unification of Poland at the turn of the 13th and the 14th centuries) In Fakowski, W. (ed) Polska okoo roku 1300. Pastwo, spoeczestwo, kultura (Poland c. 1300. The state, the society and the culture). Warszawa, 9-56.
Bauer, M. (2003) Templariusze. Mity i rzeczywisto (Polish translation of Die Tempelritter: Mythos und Wahrheit, 1997). Wrocaw.
Borrmann, S. (1995) «C16c Silberring Kaisers Lothars III. von Süpplingenburg (+1137).» In Luckhardt, J., Niehoff, F. (eds) Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Representation der Welfen 1125-1235. Bd. 1 Katalog. München, 148-149.
Brandt, M. (1995) «G32 Evangeliar aus St. Godehard.» In Luckhardt, J., Niehoff, F. (eds) Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Representation der Welfen 1125-1235. Bd. 1 Katalog. München, 512-516.
Brepohl, E. (1987) Theophilus Presbyter und die mittelalterliche Goldschmiedekunst. Leipzig.
Bruhn-Hoffmeyer, A. (1982) «Arms and Armour in Spain II. A Short Survey. From the End of the 12th Century to the Beginnings of the 15th Century.» Gladius Tomo Especial (1981) .
Bruhn-Hoffmeyer, A. (1954) Middelalderens tveaeggede svaerd (Medieval two-edged sword) 2. Cøbenhavn.
Budzioch, D., Tomal, M. (2010) «A Hebrew inscription on the Polish coronation sword» Scripta Iudaica Cracoviensia 8, 39-47.
Catalogo historico-descriptivo de la Real Armeria de Madrid por el Conde V.do de Valencia de Don Juan (1898). Madrid.
Carpegna, N. di (1969) Antiche armi dal sec. IX al XVIII gia Collezione Odescalchi. Roma.
Casas, J. G. de las (1857). Anales de la paleografia española. Parte Primera, T.1. Madrid.
Chodyski, A. R. (2007) «Szczerbiec – miecz koronacyjny królów polskich» (The Szczerbiec – the coronation sword of the kings of Poland). In Trupinda, J. (ed) Imagines potestatis. Insygnia i znaki wadzy w Królestwie Polskim i Zakonie Niemieckim. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku 8 czerwca - 30 wrzenia 2007 roku (Imagines potestatis. Insignia and signs of power in the Kingdom of Poland and the Teutonic Order. The catalogue of the exhibition at the Castle Museum in Malbork, 8 June–30 September 2007). Malbork, 191-194.
Ciampi, S. (1819). «Gladius antiqui operis illustratur.» In Feriae Varsavienses sive quae vacans ab academicis lectionibus scribebat mense Augusto anni MDCCCXIX Sebastianus Ciampi… Varsaviae, 3-10.
Ciechanowski, K. (1965) Epigrafika romaska i wczesnogotycka w Polsce (Romanesque and early Gothic epigraphy in Poland). Wrocawskie Towarzystwo Naukowe. Rozprawy Komisji Historii Sztuki IV. Wrocaw.
Coins of the Crusades (2005) A. H. Baldwin & Sons Ltd. April 2005. London.
Croix, A. de la (2006) Templariusze. W sercu wypraw krzyowych (Polish translation of Les Templiers: au coeur des croisades, 2002). Pozna.
Dalewski, Z. (2007) «Polski ceremonia koronacyjny – Polish coronation ceremonial.» In Trupinda, J. (ed) Imagines potestatis. Insygnia i znaki wadzy w Królestwie Polskim i Zakonie Niemieckim. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku 8 czerwca - 30 wrzenia 2007 roku (Imagines potestatis. Insignia and signs of power in the Kingdom of Poland and the Teutonic Order. The catalogue of the exhibition at the Castle Museum in Malbork, 8 June – 30 September 2007). Malbork, 77-100.
Dalewski, Z. (1996) Wadza, przestrze, ceremonia. Miejsce i uroczysto inauguracji wadcy w Polsce redniowiecznej do koca XIV w. (Power, space, ceremony. The place and the ceremony of inauguration of power in medieval Poland to the end of the 14th c.) Warszawa.
Derwich, M. (1995) «Sachsen und Polen im. 12 Jahrhundert» In Luckhardt, J., Niehoff, F. (eds) Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Representation der Welfen 1125-1235. Bd. 2. München, 136-143.
Dugopolski, E. (1951) Wadysaw okietek na tle swoich czasów (Wadysaw okietek against the background of his times). Wrocaw.
Dworzaczek, W. (1959) Genealogia (Genealogy) Warszawa.
Engel, P. (2001). The realm of St Stephen. A History of Medieval Hungary, 895-1526. London-New York.
Favreau, R. (2007) «Des inscriptions pour donner sens. Épigraphie de l’art mosan.» In Bossche, B. van den, Barlet, J. (eds) L’art mosan. Liège et son pays à l’époque romane du XIe au XIIIe siècle. Alleur, 237-243.
Folda, J. (2005) Crusader Art in the Holy Land, from the Third Crusade to the Fall of Acre, 1187-1291. Cambridge.
Förstner, D. (1990) wiat symboliki chrzecijaskiej (Polish translation of Welt der christlicher Symbole, 1977). Warszawa.
François, G. (1995) «D 102 Vortragekreuz.» In Luckhardt, J., Niehoff, F. (eds) Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Representation der Welfen 1125-1235. Bd. 1 Katalog. München, 305- 307.
Fuguet i Sans, J., Plaza C. (2005) Los templarios en la Peninsula Iberica. Barcelona.
Fuhrmann, H. (2001) «Bildprogramm und Inschriften des Werbener Kelchs und der zugehörigen Patene » In Seyderhelm, B. (ed) Goldschmiedekunst des Mittelalters. Leipzig, 88-109.
Gadysz, M. (1998) «Udzia Polski w V krucjacie lewantyskiej (1217-1221)» (Poland’s participation in the 5th Levantine crusade, 1217-1221). In liwiski, B. (ed.) Szlachta, starostowie, zacini (Noblemen, captains, mercenaries). Gdaskie Studia z Dziejów redniowiecza 5. Gdask-Koszalin, 63-82.
Gadysz, M. (2002) Zapomniani krzyowcy. Polska wobec ruchu krucjatowego w XII-XIII w. (Forgotten crusaders. Poland and the crusade movement in the 12th-the 13th centuries). Warszawa.
Gosek, M. (1984) Miecze rodkowoeuropejskie z X-XV w. (Central European swords of the 10th-the 15th c.) Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Kultury Materialnej. Warszawa.
Gosek, M. (1973) Znaki i napisy na mieczach redniowiecznych w Polsce (Marks and inscriptions on medieval swords in Poland). Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Kultury Materialnej. Wrocaw.
Gradowski, M., Pielas, M. (2006) Katalog zotnictwa w zbiorze dokumentacji specjalistycznej Krajowego Orodka Bada i Dokumentacji Zabytków w Warszawie. Cz. 1-2 (Catalogue of goldsmithing at the collection of specialist documentation of the National Centre for Research and Documentation of Monuments). Part 1-2. Warszawa.
Gumowski, M. (1962) «Monety hebrajskie za Piastów» (Hebrew coins in the times of the Piasts). Biuletyn ydowskiego Instytutu Historycznego 41, 3-19; 42, 3-44.
Gumowski, M. (1959) «Szczerbiec – polski miecz koronacyjny» (The Szczerbiec – the Polish coronation sword) Maopolskie Studia Historyczne 2.2.3, 5-18.
Haisig, M. (1963) «Recenzja M. Gumowskiego – ‘Szczerbiec – polski miecz koronacyjny’» (A review of M. Gumowski’s ‘The Szczerbiec – the Polish coronation sword’) Studia ródoznawcze 8, 218- 219.
Hubert, L. (1861) Pamitniki historyczne (Historical diaries) 1. Warszawa.
Huther, H. (2007) Die Passauer Wolfsklingen. Legende und Wirklichkeit. Passau.
Jasiski, K. (1997) «Kielich pocki z paten – dar ksicia mazowieckiego Konrada I» (The Pock chalice with the patene – a gift of Duke Konrad I of Masovia). In Michaowski, R. (ed) Czowiek w spoeczestwie redniowiecznym (Man in the medieval society). Warszawa, 283-297.
Jasiski, K. (1995) «Genealogia Piastów wielkopolskich. Potomstwo Wadysawa Odonica» (Genealogy of Great Poland’s Piasts. Descendants of Wadysaw Odonic). Kronika miasta Poznania, z. 2, 34-66.
Jewish Encyclopedia On-Line (Accessed 2008) www.JewishEncyclopedia.com.
Jurek, T. (1992-1993). «ydzi w pónoredniowiecznym Kaliszu» (Jews in late medieval Kalisz). Rocznik Kaliski 24, 29-53.
Kiersnowski, R. (1988) Moneta w kulturze wieków rednich (Coins in the culture of the Middle Ages). Warszawa.
Kiersnowski, R. (1964) Wstp do numizmatyki polskiej wieków rednich (Introduction to Polish numismatics of the Middle Ages). Warszawa.
Kirschbaum, E. (ed.) (1968-1972) Lexikon der christlichen Ikonografie. Bd. 1 (1968), Bd. 2 (1970), Bd. 3 (1971), Bd 4 (1972). Rom-Freiburg-Basel-Wien.
Kopera, F. (1904) Dzieje Skarbca Koronnego czyli insygniów i klejnotów koronnych Polski (A history of the Royal Treasury or the coronation insignia of Poland). Kraków.
Kopera, F. (1917) «O napisach na mieczu koronacyjnym królów polskich» (Inscriptions on the coronation sword of the kings of Poland) Wiadomoci Numizmatyczno-Archeologiczne 9, 229-232; 10, 250-251; 11, 256-257.
Kossecka, T. (1999) Gabinet Rycin króla Stanisawa Augusta (Cabinet of Drawings of King Stanisaw August). Warszawa.
Kovács, E. (1974) Romanische Goldschmiedekunst in Ungarn. Budapest.
Kowalska, Z. (1998) «Die großpolnischen und schlesischen Judenschutzbriefe des 13. Jahrhunderts imVerhältnis zu den Privilegien Kaiser Friedrichs II. (1238) und Herzog Friedrichs II. von Österreich (1244)» Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung 47.1, 1-20.
Kraszewski, K. (1879) «W sprawie Szczerbca Bolesawowego» (Concerning the Szczerbiec of Bolesaw). Biblioteka Warszawska, 1-12.
Krzyaniakowa, J. (1975) «Rola kulturalna Piastów w Wielkopolsce» (Cultural role of the Piasts in Great Poland) In Piastowie w dziejach Polski (Piasts in the history of Poland). Wrocaw, 167-195.
Kuczyski, S. K. (1961) «O polskim mieczu koronacyjnym» (The Polish coronation sword). Przegld Historyczny 3.3, 562-577.
Künstler, G. (1968) Romanische Kunst im Abendland. Wien-München 1968.
Kürbis.wna, B. (1965) »Inskrypcje» (Inscriptions) Sownik Staroytnoci Sowiaskich (Dictionary of Slavonic antiquities) 2.2, 273-274.
Laking, G. (1920) A Record of European Armour and Arms Through Seven Centuries 1. London. Lenc, E. (1908). Imperatorski Ermita?. Ukazatel’ otdelenia srednih vekov i epohi vozro?dena. . 1 Sobrane oru?a. (The Imperial Hermitage. A guide through the departments of the Middle Ages and the Renaissance. P. 1. Arms and armour collection). S. Peterburg.
Lemeunier, A. (2007a) «De la Meuse à l’art mosan. Ingrédients et aléas d’un concept.» In Bossche, B. van den, Barlet, J. (eds) L’art mosan. Liège et son pays à l’époque romane du XIe au XIIIe siècle. Alleur, 11-33.
Lemeunier, A. (2007b) «L’orfèvrerie mosane.» In Bossche, B. van den, Barlet, J. (eds) L’art mosan. Liège et son pays à l’époque romane du XIe au XIIIe siècle. Alleur, 107-131.
Lileyko, J. (1987) Regalia polskie (Polish regalia). Warszawa.
Luckhardt, J. (1995) «E11 Reichsschwert und Scheide, Zeremonialschwert und Seidengürtel.» In Luckhardt, J., Niehoff, F. (eds) Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Representation der Welfen 1125-1235. Bd. 1 Katalog. München, 343-344.
Lawrynowicz, O. (2005) Treci ideowe broni rycerskiej w Polsce wieków rednich (Ideological meanings of knightly armament in medieval Poland). Acta Archaeologica Lodziensia 51. ód. epkowski, J. (1881) «Szczerbiec» Czas 225: 2-3.
Mâle, E. (1947) L’art religieux du XIIe siècle en France. Étude sur les origines de l’iconographie du Moyen Age. Paris.
Muchowski, P. (2006-2007) «Hebrew inscription on the Polish coronation sword?» Folia Orientalia 42-43, 231-236.
Mühlemann, J. (2000/2001) «Opowie o rycerzu Ereku zachowana na krzyu z diademów w skarbcu katedry krakowskiej na Wawelu» (Story of Knight Erec preserved on the cross of diadems at the Treasury of the Kraków Cathedral in Wawel). Studia Waweliana 9/10, 5-40.
Müller, M. (1995) «D 100 Reliquienkästchen der hl. Valeria.» In Luckhardt, J., Niehoff, F. (eds) Heinrich der Löwe und seine Zeit. Herrschaft und Representation der Welfen 1125-1235. Bd. 1 Katalog. München, 303-305.
Müller, H., Kölling, H. (1981) Europäische Hieb-und Stichwaffen aus der Sammlung des Museums für Deutsche Geschichte. Berlin.
Nadolski, A. (1992) «Jeszcze raz o Szczerbcu» (Once again about the Szczerbiec). Materiay Muzeum Wntrz Zamkowych w Pszczynie 7, 219-225.
Nadolski, A. (1969) »Szczerbiec – the Polish Coronation Sword.» The Journal of the Arms and Armour Society 6.6, 183-184.
Nadolski, A. (1968) »Szczerbiec – próba analizy bronioznawczej» (Szczerbiec – an attempt at a weaponry analysis). In Na granicach archeologii (At the frontiers of archaeology). Acta Archaeologica Lodziensia 17, 105-127.
Nicholson, H. (2005) Rycerze templariusze (Polish translation of The Knights Templar: A New History, 2001). Warszawa.
Nicolle, D. (2002) «Two swords from the foundation of Gibraltar.» Gladius 22, 147-200. http://dx.doi.org/10.3989/gladius.2002.59
Nicolle, D. (1999) Arms and Armour of the Crusading Era, 1050-1350. Western Europe and the Crusader States. London.
Nicolle, D. (1988a) Arms and Armour of the Crusading Era, 1050-1350. Vol. 1 Commentary. New York.
Nicolle, D. (1988b) Arms and Armour of the Crusading Era, 1050-1350. Vol. 2 Illustrations. New York.
Niemcewicz, J. U. (1839) Zbiór pamitników o dawnej Polszcze (A collection of diaries on Old Poland) 3. Lipsk.
Nowacki, B. (1997) Przemys II (1257-1296). Odnowiciel korony polskiej (Przemys II, 1257-1296. The restorer of the crown of Poland). Pozna.
Nowacki, D. (2008) «Trzy arcydziea redniowiecznego zotnictwa w Krakowie i Pocku: krzy z koron, herma w. Zygmunta, relikwiarz na gow w. Stanisawa» (Three masterpieces of medieval goldsmithing in Kraków and Pock: the cross of crowns, the herm of St Sigismund, the reliquary of St Stanisaw’s head). In Grzybkowski, A., ygulski jr., Z., Grzybkowska, T. (eds) Urbs celeberrima. Ksiga pamitkowa na 750-lecie lokacji Krakowa (Urbs celeberrima. Festschrift on the 750th anniversary of the location of Kraków). Kraków, 281-308.
Oakeshott, E. (2002). «The sword of the Comté de Dreux: non-Christian symbolism and the medieval European sword.» In Nicolle, D. (ed) A Companion to Medieval Arms and Armour. Ed. David Nicolle, 37-44. Woodbridge.
Oakeshott, E. (2000a) The Records of the Medieval Sword. 2nd ed. Woodbridge.
Oakeshott, E. (2000b) Sword in Hand. Arms and Armour Inc.
Oakeshott, E. (1964) The Sword in the Age of Chivalry. Woodbridge.
Petzold, A. (1995) Romanische Kunst. Köln.
Piech, Z. (1994) «Symbole wadzy i pastwa w monarchii Wadysawa okietka i Kazimierza Wielkiego » (Symbols of power and state in the monarchy of Wadysaw okietek and Kazimierz Wielki). In Banaszkiewicz, J. (ed) Imagines potestatis. Rytuay, symbole i konteksty fabularne wadzy zwierzchniej. Polska X-XIV w. (Imagines potestatis. Rites, symbols and narrative contexts of sovereign power. 10th-14th c. Poland). Warszawa, 117-150.
Piwowarczyk, D. (2002) «Funkcje i ceremonia pasowania rycerskiego na ziemiach polskich (XI-XVIII wiek)» (Functions and ceremony of knighting in the Polish lands. The 11th-the 18th centuries). In Dbrowska, M., Klonder, A. (eds) Od narodzin do wieku dojrzaego. Dzieci i modzie w Polsce (From birth to adulthood. Children and youth in Poland) 1: Od redniowiecza do wieku XVIII (From the Middle Ages to the 18th century). Warszawa, 192-217.
Piwowarczyk, D. (1998) Obyczaj rycerski w Polsce pónoredniowiecznej (XIV-XV wiek) (Chivalry culture in late medieval Poland. The 14th-the 15th centuries). Warszawa.
Pleiner, R. (2006) Iron in Archaeology. Early European Blacksmiths. Archeologicky ústav AVR. Praha.
Plezia, M. (1996) «Legenda o Szczerbcu Chrobrego» (The legend of the Szczerbiec of Chrobry). In Michaowska, T. (ed) Wyobrania redniowieczna (Medieval imagination) Warszawa, 195-204.
Prinke, R. T. (1983) «The Jagged Sword and Polish Rosicrucians.» Journal of Rosicrucian Studies 1, 8-13 www.levity.com/alchemy/sword.html.
Radzikowski, W. E. (1898) Szczerbiec miecz Bolesawowski (The Szczerbiec – the sword of Bolesaw). Kraków.
Robinson, J. (2008). Masterpieces. Medieval Art. The British Museum Press.
Rokosz, M. (1994) «Polskie insygnia koronacyjne w redniowiecznych fabuach» (Polish coronation insignia in medieval narratives) In Banaszkiewicz, J. (ed) Imagines potestatis. Rytuay, symbole i konteksty fabularne wadzy zwierzchniej. Polska X-XIV w. (Imagines potestatis. Rites, symbols and narrative contexts of sovereign power. 10th-14th c. Poland). Warszawa, 206-227.
Rokosz, M. (1988) «Legenda Szczerbca» (The legend of the Szczerbiec). Studia Historyczne 31.1, 3-20.
Roek, M. (1987) Polskie koronacje i korony (Polish coronations and crowns). Kraków
Sachs, R. (1984) «Narracja na redniowiecznych diademach turniejowych» (Narrative on medieval tournament diadems) Poznaskie Towarzystwo Przyjació Nauk. Wydzia Nauk o Sztuce 102, 38-41.
Sadowski, J. N. (1894) «Miecz koronacyjny polski «Szczerbcem» zwany» (The Polish coronation sword known as the «Szczerbiec»). Rozprawy Akademii Umiejtnoci. Wydzia Historyczno-Filologiczny. Seria II, t. 5, 62-121.
Sawicki, T. (1990) «Sprawozdanie z bada wykopaliskowych na Górze Lecha w Gnienie przy ul. Kolegiaty 4 (stanowisko 15 D) w 1984 roku. Wstpna analiza stratygraficzno-chronologiczna» (Report on excavations on the Mountain of Lech in Gniezno, Kolegiaty St. 4, Site 15D. Introductory stratigraphic and chronological analysis). Gniezno. Studia i materiay historyczne 3, 309-323. Warszawa-Pozna.
Scholem, G. G. (1996) Kabaa i jej symbolika (A Polish translation of Zur Kabbala und ihrer Symbolik 1960). Kraków.
Seidel, M. (2005) Italian Art of the Middle Ages and the Renaissance 2. Venice.
Seitz, H. (1965) Blankwaffen. Geschichte und Typenentwicklung im europäischen Kulturbereich. Von der prähistorischen Zeit bis zum Ende des 10. Jahrhunderts. Bd. I. Bibliothek für Kunst-und Antiquitätenfreunde, Bd. IV Blankwaffen. Braunschweig.
Semkowicz, W. (2002) Paleografia aciska (Latin palaeography) 2nd ed. Kraków.
Smolikowski, S. (1879) «Opis i rysunek miecza znajdujcego si na wystawie paryskiej w roku 1878, oraz kilka uwag w sprawie Szczerbca Bolesawowego» (A description and a drawing of the sword from the Paris exhibition in 1878, and some remarks on the Szczerbiec of Bolesaw). Biblioteka Warszawska, 12-36.
Sobolewski, J. P. (1998) «Szczerbiec, insygnium-amulet Bolesawa Pobonego» (The Szczerbiec – the insignia and the amulet of Bolesaw Pobony (the Pious)) Fasciculi Historici Novi 2: 71-94. Soler del Campo, A. (1993) La evolucion del armamento medieval en el reino castellano-leones y al- Andalus (siglos XII-XIV). Madrid.
Soroka, E. (1990) «Romaskie pytki ceramiczne z Gniezna» (Romanesque pottery tiles from Gniezno) Gniezno. Studia i materiay historyczne 3, 59-101. Warszawa-Pozna.
Spieralski, Z. (1974) «O mieczach krzyackich spod Grunwaldu» (The Teutonic swords from Grunwald). Zapiski Historyczne 39.2, 23-29.
Starnawska, M. (2004) «Templariusze na ziemiach polskich» (Knights Templar in the Polish lands) In Majoch, S. (ed) Templariusze. Historia i mit. Katalog wystawy. (Knights Templar: history and myth. An exhibition catalogue). Toru, 19-25.
Starnawska, M. (1991). Midzy Jerozolim a ukowem. Zakony krzyowe na ziemiach polskich w redniowieczu (Between Jerusalem and uków. Military orders in the Polish lands in the Middle Ages). Warszawa.
Wiechowski, Z., wiechowska, E. (2004) Sztuka polska. Romanizm (Polish art – the Romanesque). Warszawa.
Wiechowski, Z. (1983) Romanesque Art in Poland. Warszawa. wieawski, A. (2006) Przemys król Polski (Przemys King of Poland). Warszawa. Thomas, B, Gamber, O., Schedelmann, H. (1981) Die Schönsten Waffen und Rustungen aus europäischen und amerikanischen Sammlungen. Wiesbaden.
Trachtenberg, J. (1939) Jewish Magic and Superstition. A Study in Folk Religion. Reprint 2008 www.forgottenbooks.com.
Tylecote, R. F., Gilmour, B. J. J. (1986) The Metallography of Early Ferrous Edge Tools and Edged
Weapons. B.A.R. British Series 155. Oxford.
Walicki, M. (1968) «Cz V – Wyposaenie artystyczne dworu i kocioa» (Part V – Artistic furnishingsmof the court and the church) In
Walicki, M. (ed) Sztuka polska przedromaska i romaska do schyku XIII wieku (Polish pre-Romanesque and Romanesque art to the end of the 13th c.) 1. Dzieje Sztuki Polskiej (History of the Polish art) 1. Warszawa, 249-303.
Wtroba, P. (2007) «wiecki strój koronacyjny Stanisawa Augusta plansza 2 – regalia» (Secular coronation robe of Stanisaw August. Board 2 – the regalia) In Trupinda, J. (ed) Imagines potestatis. Insygnia i znaki wadzy w Królestwie Polskim i Zakonie Niemieckim. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku 8 czerwca - 30 wrzenia 2007 roku (Imagines potestatis. Insignia and signs of power in the Kingdom of Poland and the Teutonic Order. The catalogue of the exhibition at the Castle Museum in Malbork, 8 June – 30 September 2007). Malbork, 194-196.
Wesoowski, K. (1974) Metaloznawstwo i obróbka cieplna (Metallurgy and thermal treatment). Warszawa.
Wiesioowski, J. (1995) «Przemys-Lancelot, czyli Stranica Radoci nad Wart» (Przemys-Lancelot, or the Castle of Joy upon the River Warta) Kronika miasta Poznania, z. 2, 123-135.
Wiesioowski, J. (1993) «Romans rycerski w kulturze spoeczestwa pónoredniowiecznej Polski» (Chivalrous romance in the culture of the society of late medieval Poland). In Michaowska, T. (ed) Literatura i kultura pónego redniowiecza w Polsce (Literature and culture of the late Middle Ages in Poland). Warszawa, 141-151.
Zakrzewski, Z. (1926) «Gniezno i Kalisz - dwie mennice wielkopolskie za czasów Mieszka III» (Gniezno and Kalisz – two mints in Great Poland in the times of Mieszko III) Wiadomoci Numizmatyczno- Archeologiczne 1-12, 2-51.
mudzki, P. (2000) Studium podzielonego królestwa. Ksi Leszek Czarny (A study of a divided Kingdom. Duke Leszek Czarny (the Black)). Warszawa.
ygulski jr, Z. (1975) Bro w dawnej Polsce. Na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu (Arms and armour in Old Poland. Against the background of the weaponry of Europe and the Middle East). Warszawa.
ygulski jr, Z. (2008) «Szczerbiec.» In Grzybkowski, A., ygulski jr., Z., Grzybkowska, T. (eds) Urbs celeberrima. Ksiga pamitkowa na 750-lecie lokacji Krakowa (Urbs celeberrima. Festschrift on the 750th anniversary of the location of Kraków). Kraków, 310-355.
Descargas
Publicado
Cómo citar
Número
Sección
Licencia
Derechos de autor 2011 Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC)
Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución 4.0.
© CSIC. Los originales publicados en las ediciones impresa y electrónica de esta Revista son propiedad del Consejo Superior de Investigaciones Científicas, siendo necesario citar la procedencia en cualquier reproducción parcial o total.Salvo indicación contraria, todos los contenidos de la edición electrónica se distribuyen bajo una licencia de uso y distribución “Creative Commons Reconocimiento 4.0 Internacional ” (CC BY 4.0). Puede consultar desde aquí la versión informativa y el texto legal de la licencia. Esta circunstancia ha de hacerse constar expresamente de esta forma cuando sea necesario.
No se autoriza el depósito en repositorios, páginas web personales o similares de cualquier otra versión distinta a la publicada por el editor.
